طلاق، به معنی جدایی زن و مرد از یگدیگر است. در فقه اسلامی، طلاق مکروه ترین حلال خداوند است. اما گاهی زندگی مشترک دو نفر به جایی می رسد که تنها راه نجات زندگی شان، جدایی از یکدیگر است. طلاق در قانون ما انواع مختلفی دارد و هرکدام از طلاق ها قواعد و آثار خاص خود را دارند. یکی از انواع این طلاق ها، طلاق خلع می باشد.
در پاسخ این سوال که طلاق خلع بائن چیست؟ باید گفت که طلاق خلع در قانون مدنی در ماده ۱۴۶ اینگونه تعریف شده است:” طلاق خلع آن است که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر می دهد، طلاق بگیرد اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا کمتر از مهر باشد.” میزان فدیه در طلاق خلع می تواند به میزان مهریه یا کمتر یا بیشتر از آن باشد. با توجه به اینکه حق طلاق در ایران در اختیار مرد است و او می تواند همسر خود را با پرداخت حقوق مالی وی طلاق دهد، در زندگی مشترک گاهی اوقات زوجه به مرحله ای می رسد که حاضر است از همه حقوق مالی خود بگذرد و فقط طلاق بگیرد تا بتواند به زندگی عادی برگردد. به این نوع طلاق طلاق خلع گفته می شود. ویژگی خاص طلاق خلع این است که در آن زوج حق رجوع نخواهد داشت.
طلاق خلع نوبت اول
در این قسمت قصد داریم به سوالات پرتکرار که در موضوع طلاق خلع از وکیل طلاق ما پرسیده می شود پاسخ دهیم به عنوان نمونه منظور از طلاق خلع نوبت اول چیست؟ رجوع در طلاق خلع نوبت اول چگونه است؟
چنانچه طلاق خلع برای بار اول انجام شود، بدین معنا که زوجین قبلاً از هم جدا نشده باشند و برای اولین بار از هم جدا شوند به آن طلاق از نوع خلع نوبت اول گفته می شود.
رجوع در طلاق خلع برای زوجه امکان پذیر نیست. لذا در طلاق لخ زوج اگر قصد بازگشت به زندگی مشترک داشته باشد باید همسر خود را راضی برای ازداج مجدد نماید
طلاق خلع نوبت دوم
در پاسخ به این سوال که طلاق خلع نوبت دوم چیست؟ باید گفت ممکن است زوجین بعد از اجرای صیغه طلاق خلع نوبت اول، مجدد با یکدیگر ازدواج کنند. بعد از گذشت مدتی از ازدواج مجددشان، دوباره بخواهند طلاق بگیرند. به این طلاق دوم، طلاق خلع نوبت دوم گفته می شود.
طلاق مبارات چیست؟
بهتر است در کنار طلاق خلع به طلاق مبارات هم اشاره کنیم. نوع دیگر طلاق در قانون مدنی طلاق مبارات است. تفاوت طلاق خلع با طلاق مبارات در این است که همانطور که در بالا گفتیم در طلاق خلع، تنها زوجه نسبت به زوج کراهت دارد و تمایل به ادامه زندگی با او را ندارد، در حالیکه در طلاق مبارات زوجین هردو نسبت به یکدیگر کراهت دارند و هردو خواستار جدایی و پایان دادن به زندگی مشترک هستند. قانونگذار در ماده 1147 قانون مدنی طلاق مبارات را اینگونه تعریف نموده است: “طلاق مبارات، آن است که کراهت از طرفین باشد، ولی در این صورت عوض باید زاید بر میزان مهر نباشد.” با توجه به این تعریف، تفاوت دیگر طلاق خلع با طلاق مبارات در این است که عوضی که زن می بخشد تا طلاق بگیرد، در طلاق مبارات نباید بیشتر از میزان مهریه باشد، اما در طلاق خلع این عوض ممکن است بیشتر از میزان مهریه نیز باشد.
طلاق خلع عده دارد؟
طلاق خلع، مانند دیگر طلاق ها عده سه ماهه دارد. یعنی زوجه مطلقه باید تا سه ماه بعد از اجرای صیغه طلاق عده نگه دارد. البته بعضی از خانم ها به جهت وضعیت خاصی که دارند، نیاز به نگه داشتن عده طلاق ندارند. مثلاً اگر طلاق در زمان عقد و قبل از نزدیکی انجام شده باشد، یعنی زوجه باکره باشد، عده ندارد. همینطور است طلاق زن یائسه. یعنی زنی که به واسطه سنش دیگر عادت ماهیانه نمی بیند، طلاقش عده نخواهد داشت.
مراحل طلاق خلع
اگر در مراحل طلاق و جدایی، زوجه حقوق مالی خود مانند مهریه را بذل نماید، طلاق خلع می شود و قاضی دادگاه خانواده در رای خود طلاق را به صورت خلع صادر می نماید. بسته به اینکه طلاق توافقی باشد یا از ناحیه زوجه و بعد به صورت خلع واقع شود، مراحل قانونی طلاق خلع متفاوت خواهد بود. به منظور مطالعه بیشتر در باب طلاق توافقی، می توانید به صفحه طلاق توافقی ما رجوع کنید. در این مقاله مراحل طلاق خلع توافقی را به صورت کامل و جامع توضیح داده شده است.
برای انجام مراحل طلاق خلع، ابتدائاً باید دادخواست طلاق را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به دادگاه خانواده صالح تقدیم نمایید و سپس بقیه مراحل قضایی طلاق خلع را در دادگاه خانواده پیگیری نمایید.
شما می توانید جهت مشاوره حقوقی با وکیل خانواده متخصص در زمینه طلاق، با خطوط دفتر تماس حاصل فرمایید..
طلاق خلع چقدر طول میکشد؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم، طلاق توافقی و طلاق از ناحیه زوجه اصولاً به صورت خلع واقع می شوند. به عنوان مثال اگر خواسته در دادخواست، طلاق از ناحیه زوجه باشد و در اثنای رسیدگی زوجه مهریه خود را در قبال بذل کند، دادگاه حکم طلاق خلع صادر خواهد نمود. در نتیجه اینکه طلاق خلع چقدر طول میکشد؟ سوالی است که نمی توان به آن پاسخ قطعی و همیشگی داد، قطعاً اگر طلاق خلع به صورت توافقی واقع شود زمان کمتری می برد و در موارد دیگر از جمله طلاق از ناحیه زوجه حدود ۶ ماه تا ۱ سال طول خواهد کشید.
عدم حضور زوج در طلاق خلع
اگر زوج در دادگاه طلاق خلع حضور پیدا نکند، بسته به اینکه طلاق از چه نوعی باشد آثار متفاوتی خواهد داشت. اگر طلاق خلع از نوع توافقی باشد، بی شک چون در این نوع طلاق همه اقدامات بنا بر توافق زوجین انجام می شود، اگر زوج نه شخصاً نه وکیل وی در دادگاه طلاق توافقی حاضر نشوند، در این مورد طلاق خلع بدون رضایت شوهر امکان پذیر نمی باشد. در نتیجه دادخواست طلاق توافقی به وسیله دادگاه رد خواهد شد. در این باب در صفحه طلاق توافقی توضیحات مفصلی ارائه شده است که برای اطلاع بیشتر در این زمینه به صفحه طلاق توافقی ما مراجعه نمایید. اما اگر دادخواست طلاق از ناحیه زوجه باشد و زوج در دادگاه حاضر نشود و غایب باشد، دادگاه حکم به الزام زوج به طلاق زوجه صادر خواهد کرد. حال اگر زوج برای اجرای حکم نیز در دفترخانه حاضر نشود، دادگاه به دفتر ثبت طلاق نامه می دهد که طلاق خلع را بدون حضور زوج ثبت نماید.
مهریه در طلاق خلع
وضعیت مهریه در طلاق خلع به صور مختلفی قابل تصور است. اگر طلاق خلع توافقی باشد، زوجین در مورد چگونگی پرداخت مهریه و یا بذل آن با هم توافق می کنند. در هر حال زوجه برای خلع شدن طلاق، باید به زوج چیزی ببخشد. در مورد طلاق از ناحیه زوجه که به صورت خلع واقع می شود، علی الاصول زوجه با توجه به اصراری که بر طلاق گرفتن دارد، حداقل مقداری از مهریه خود را بذل می کند و حکم طلاق خلع را دریافت می کند.
بذل مهریه در طلاق خلع
تکلیف مهریه در طلاق خلع با توجه به تعریف آن در قانون مدنی که در بالا اشاره نمودیم، اینگونه است که زوجه به جهت کراهت و بی میلی که به همسر خود دارد و همینطور به جهت اصرای که به طلاق دارد، اصولاً مهریه خود را به شوهرش می بخشد و در قبال آن طلاق می گیرد. رجوع به مهریه بذل شده در طلاق خلع امکان پذیر می باشد. بدین صورت که اگر زوجه ضمن مراحل ثبت طلاق خلع، حق رجوع به ما بذل را از خود سلب و ساقط ننموده باشد، می تواند در مدت سه ماه عده طلاق، به آنچه بذل نموده رجوع نماید. در صورت رجوع زن به مهریه در طلاق خلع، طلاق از حالت بائن به رجعی تبدیل خواهد شد و مرد نیز این حق را پیدا خواهد نمود.
شرایط برگشت در طلاق خلع
اگر زوجه بعد از بذل مهریه و ثبت طلاق، در زمان عده سه ماهه طلاق خلع، پشیمان شود و مطابق آنچه در بالا گفتیم، به آنچه که بذل نموده رجوع کند، طلاق از حالت خلع خارج شده و در نتیجه دیگر بائن نخواهد بود. در واقع، این طلاق از بائن به رجعی تبدیل می گردد و در این صورت به زوج این حق داده خواهد شد که به زندگی زناشویی رجوع نماید. با این کار طلاق از بین خواهد رفت و زن و مرد مجدداً با هم زن و شوهر می شوند. به منظور انجام طلاق خلع قطعی، زوجه می تواند در دادگاه و یا در دفتر ثبت طلاق حق رجوع به مابذل را از خود سلب و ساقط نماید که در این صورت زوجه نمی تواند به مهریه ای که بخشید رجوع نماید و در نتیجه زمینه ای که زوج بتواند به طلاق رجوع نماید فراهم نخواهد شد و تنها راه برگشت به زندگی زناشویی قبلی ازدواج مجدد دو طرف با هم خواهد بود.
