وکیل چک

وکیل چک در رابطه با این سند تجاری می گوید امروزه در معاملات برای خودداری از خطرات حمل و نقل وجه نقد، از چک به عنوان وسیله پرداخت استفاده میشود. شناخت این برگه به عنوان سند تجاری و حمایت قانون از آن و آثار و مزایای پیش بینی شده برای این سند تجاری، تمایل به استفاده از آن را بیشتر میکند. در مورد چک مصاحبه ای با وکیل چک تهیه گردیده که در آن به نکات مهم در زمینه تهیه و تنظیم و آثار قانونی چک میپردازیم.

مرکز تخصصی وکالت و مشاوره حقوقی بنیاد وکلای دادهومان

جهت مشاوره با وکیل چک

با شماره تلفن زیر تماس حاصل نمایید

چک چیست؟

چک سندی است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که در نزد بانک دارد به دیگری انتقال میدهد. این تعریف قانونی چک میباشد. چک یک سند تجاری است. اسناد تجاری نسبت به اسناد عادی از ویژه گی هایی برخوردار میباشند که آنها را متمایز میکند. با این ترتیب چک یک وسیله پرداخت  به عنوان سند تجاری محسوب میشود.

برای نوشتن چک چه نکاتی را باید رعایت کرد

برگه سفید چک باید مطابق مقررات قانونی تنظیم شود تا آثار مقرر قانونی را داشته باشد. در زیر به نکاتی چند در مورد اشتباهات رایج در مورد تنظیم و صدور چک اشاره می نماییم

مبلغ چک

مبلغ یکی از شرایط اساسی میباشد. مبلغ هم به حروف و هم به عدد باید نوشته شود. در نوشتن مبلغ نباید هیچگونه قلم خوردگی وجود داشته باشد. اگر در نوشتن مبلغ دچار قلم خوردگی شدید در پشت ورقه مبلغ صحیح را نوشته و امضاء نمایید.

اختلاف بین مبلغ حروفی و عددی چک

ماده ۲۲۵ قانون تجارت اعلام میدارد چنانچه بین مبلغ عددی و حروفی اختلاف باشد مبلغ حروفی معتبر است. البته این ماده مانع از آن نیست که دادگاه، تحقیقات خود را در این خصوص انجام داده و به واقعیت موضوع پی ببرد.

خط خوردگی مبلغ

درصورت خط خوردگی چنانچه پشت ورقه مبلغ دقیق که مورد نظر طرفین است قید نشده باشد مبلغ کمتر ملاک است.

دستور پرداخت بدون قید و شرط

یعنی صادر کننده نباید پرداخت وجه را منوط به تحقق موضوعی کند. چنانچه این کار را انجام دهد بانک به شرط توجهی نکرده و مبلغ را به دارنده پرداخت میکند.

تاریخ صدور چک

باید روز و ماه و سال نوشته شود.

چک بدون تاریخ

در واقع در این موارد صادر کننده اختیار پر کردن تاریخ را بر عهده دارنده میگذارد. دارند میتواند خود در آن تاریخ درج نموده و به بانک ارائه دهد. در این صورت همچنان معتبر خواهد بوده. عمل وی نیز جعل یا الحاق محسوب نمی شود. موضوعی مهم این است که چکی که بدون تاریخ صادر میشود قابل شکایت کیفری نیست. فقط میتوان دادخواست مطالبه وجه به دادگاه حقوقی ارائه داد.

دارنده چک

به موجب ماده ۳۱۲ قانون تجارت این سند تجاری ممکن است به سه حالت صادر شود:

در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد شخص معین. بنابراین ممکن است در وجه حامل صادر شود.  در اینصورت نامی از گیرنده در آن آورده نمیشود. هر کسی که آنرا را در دست داشته باشد میتواند وصول کند. چنانچه در وجه شخص معین صادر شده باشد فقط همان شخص حق وصول آن را دارد. ممکن است به حواله کرد مثلا آقای ب صادر شود. آقای ب میتواند خود وجه آن را وصول کند. همچنین میتواند آنرا را به شخص دیگری با امضا پشت ورقه انتقال دهد.

اهمیت دارنده اول چک

شخصی که برای اولین بار چک را به بانک ارائه میدهد دارنده اول محسوب میشود. مشخصات دارنده اول باید در پشت ورقه درج شود. مشخصات اولین دارنده اهمیت دارد. از این نظر که فقط اولین دارنده میتواند علیه صادر کننده شکایت کیفری صدور چک بلامحل مطرح کند. انتقال گیرندگان بعدی نمیتوانند علیه صادره کننده شکایت کیفری مطرح کنند.

گواهی عدم پرداخت چک

ممکن است این سند تجاری به هر دلیلی قابل پرداخت نباشد. این دلایل اعم از عدم کفایت موجودی یا عدم مطابقت امضاء یا قلم خوردگی و… است. در این صورت بانک  باید فرمی را تنظیم و صادر نموده و تسلیم ارائه دهند چک نماید. به این فرم گواهی عدم پرداخت میگویند. در این فرم مشخصات صادر کننده و آدرس وی درج میشود. همچنین مشخصات دارنده، بعلاوه علت عدم پرداخت وجه منعکس گردیده و به مهر و امضاء بانک می رسد.

جهت روشن شدن مفهوم صدور چک بلامحل مطابق مصاحبه با وکیل چک میتوان گفت بر اساس ماده ۳ قانون صدور چک صادر کننده باید در تاریخ نوشته شده در آن، به میزان  مبلغی که چک را صادر کرده در حساب بانکی خود وجه نقد داشته باشد. نباید تمام یا قسمتی از مبلغی را که به اعتبار آن چک صادر کرده است، از بانک خارج کند. نباید چک را به گونه ای تنظیم کند که بانک آن را به علت مطابق نبودن امضا، یا قلم خوردگی در متن چک یا اختلاف در مندرجات چک از قبیل اختلاف در مبلغ چک به حروف و عدد و امثال آن از پرداخت وجه چک خودداری کند.

بنابراین چنانچه شخصی چکی را صادر کند باید شرایط مقرر در ماده ۳ قانون صدور چک را رعایت نماید. اگر به علت هر یک از دلایل مقرر در این ماده چک منتهی صدور گواهی عدم پرداخت گردد صادر کننده مرتکب جرم صدور چک بلامحل شده است.

دریافت وجه موجود در حساب

اگر چکی را نزد بانک بردیم و بانک اعلام کرد که مثلا از ۱۰ میلیون تومان مبلغ چک، فقط ۶ میلیون تومان آن در حساب شخص صادرکننده موجود است میتوان از بانک تقاضا کرد که مبلغ ۶ میلییون تومان را پرداخت نماید. در این صورت بانک اصل چک را از دارنده دریافت میکند و به وی گواهی مبنی بر مبلغ پرداخت شده و مبلغ باقی ماند چک میدهد که این گواهی برای دارنده جایگزین اصل چک خواهد شد.

برای وصول چک چه باید کرد

اگر چک در سررسید به دلیل عدم وجود وجه در بانک منتهی به برگشت و صدور گواعی عدم پرداخت گردد سوال این است که دارند چه راهکارهایی برای وصول وجه چک دارد. در زیر دو راهکار قانونی اصلی اقدام برای وصول وجه چک را توضیح می دهیم

دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک

کسی که چک و گواهی عدم پرداخت را در دست دارد میتواند علیه صادر کننده و کلیه مسئولان دیگر چک دعوی حقوقی مطالبه وجه چک را مطرح نماید. دادخواست حقوقی میتواند همراه با درخواست تامین خواسته مطرح شود. تامین خواسته  درخواستی است که به دادگاه داده میشود و در آن از دادگاه تقاضا میشود چنانچه اموالی از مدیون وجود دارد سریعا توقیف شود تا مدیون نتواند آن اموال را منتقل نماید و طلبکار پس از طی یک روند طولانی دادرسی به دلیل عدم دارایی مدیون به طلب خود نرسد.

هزینه دادرسی مطالبه وجه چک

هزینه دادرسی برای دادخواست حقوقی ۳.۵ درصد ارزش خواسته است که باید به حساب دادگستری واریز شود. شخصی که مدعی عدم توانایی مالی پرداخت هزینه دادرسی است میتوانید دادخواست اعسار از هزینه دادرسی به دادگاه ارائه دهد.

شکایت کیفری صدور چک بلامحل

برای طرح شکایت کیفری لازم است دارنده تا ۶ ماه از صدور چک به بانک مراجعه کرده و گواهی عدم پرداخت دریافت نماید و تا ۶ ماه پس از صدور گواهی عدم پرداخت فرصت دارد که علیه صادر کننده شکایت کیفری صدور چک بلامحل مطرح نماید.

شرایط شکایت کیفری صدور چک بلامحل از دیدگاه وکیل چک

• چک وعده دار نباشد.
• پرداخت چک مشروط به شرطی نباشد مثلا در چک نوشته نشده باشد به شرط انجام معامله فروش ملک.
• چک بابت تضمین داده نشده باشد مثلا در چک نوشته نشده باشد بابت تضمین قرارداد اجاره.
• چک به عنوان امانت داده نشده باشد.
• چک سفید امضا صادر نشده باشد.

دادگاه صلاحیتدار شکایت کیفری صدور چک بلامحل

برای شکایت کیفری صدور چک بلامحل باید به دادسرای حوزه قضایی که بانک صادر کننده گواهی عدم پرداخت در آن حوزه قرار دارد مراجعه کرد. به طور مثال اگر شخصی مقیم تهران است چکی را که متعلق به بانکی در اصفهان است صادر نماید و دارنده چک مقیم کرج باشد برای اینکه بتواند در شهرستان کرج اقدام به شکایت کیفری نماید باید در همان شهرستان کرج به بانک مراجعه کرده و گواهی عدم پرداخت دریافت نماید.

مدارک لازم برای شکایت کیفری صدور چک بلامحل

• اصل چک و گواهی عدم پرداخت چک به همراه فتوکپی مصدق آنها.
• کارت ملی دارنده چک یا همان شاکی

هزینه رسیدگی شکایت کیفری صدور چک بلامحل

هزینه رسیدگی بسته به میزان مبلغ چک فرق میکند.

شکایت کیفری صدور چک بلامحل را علیه چه کسی میتوان مطرح نموده؟

مطابق نظر وکیل چک بر اساس قانون شکایت کیفری صدور چک بلامحل را فقط علیه صادر کننده چک میتواند مطرح نمود. علیه دیگر مسئولان یعنی کسی که چک را ظهرنویسی نموده یا آن را ضمانت کرده است نمیتوان شکایت کیفری مطرح کرد. اما این به این معنا نیست که انتقال دهنده (ظهرنویس) یا ضامن هیچ مسئولیتی در مقابل دارنده چک ندارند. بلکه فقط قابل تعقیب کیفری نیستند و میتوان علیه آنها در دادگاه حقوقی طرح دعوی مطالبه وجه چک مطرح کرد.

گروه حقوقی دادهومان با همکاری کادری حرفه ای و مجرب از بهترین وکلای تهران در زمینه دعاوی حقوقی، نیاز هموطنان عزیز در امور حقوقی را فراهم مینماید.

شما میتوانید با تماس با گروه حقوقی دادهومان از مشاوره حقوقی با وکیل چک برخوردار شوید