در تعریف مهریه میتوان گفت که مهریه یکی از حقوق مالی زوجه است که از طرف مرد به زن پرداخت می شود. میزان آن بر اساس توافق طرفین تعیین میشود و هر چیزی که ارزش اقتصادی داشته باشد میتواند به عنوان مهریه برای زوجه تعیین شود.
مرکز تخصصی وکالت و مشاوره حقوقی بنیاد وکلای دادهومان
جهت مشاوره با وکیل مهریه
با شماره تلفن زیر تماس حاصل نمایید
چه زمانی مهریه به زن تعلق میگیرد؟
مطابق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی “زن به مجرد وقوع عقد نکاح، مالک مهریه میشود و میتواند هر تصرفی در آن بکند” بنابراین زن میتواند هر زمان که بخواهد مهریه خود را مطالبه کند.
چه مالی را میتوان به عنوان مهریه تعیین کرد؟
هر مال مشروع و قانونی که ارزش اقتصادی دارد میتواند به عنوان مهریه تعیین شود. اما چنانچه ملکی بخواهد به عنوان مهریه تعیین شود باید عین آن در عالم خارج وجود داشته باشد تا بتواند به محض وقوع عقد جز اموال زوجه قرار گیرد.
آیا مهریه میتواند بیشتر از ۱۱۰عدد سکه تمام بهار آزادی باشد؟
بله، مهریه به هر میزان و مقداری که طرفین توافق کنند میتواند تعیین میشود و در صورتی که زوج توان پرداخت آن را داشته باشد به زوجه پرداخت میشود. اما به موجب قوانین جدید چنانچه مالی از شوهر یافت نشود امکان حبس تا میزان ۱۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی وجود دارد و مازاد بر آن امکان حبس شوهر وجود ندارد.
آیا عقد نکاح بدون تعیین مهریه نیز امکان پذیر است؟
بله عقد نکاح صحیح است ولی این به این معنا نیست که زوجه بدون مهر تلقی شود. بلکه تعیین مهریه بعد از عقد نکاح نیز امکان پذیر است و مهری که بعد از عقد نکاح تعیین میشود یا مهر المتعه است یا مهرالمثل. میزان آن اگر رابطه زناشویی بین زوحین برقرار شده باشد با توجه به زنان همسان زوجه و شرایط زوجه و وضعیت کلی وی تعیین میشود و اگر رابطه زناشویی انجام نشده باشد با توجه به شرایط مالی مرد تعیین میشود.
مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه
بر اساس مصاحبه با وکیل مهریه، مهریه عندالمطالبه مهریه ای است که هر زمان که زوجه مطالبه کند، زوج مکلف به پرداخت آن است. مهریه عندالاستطاعه مهریه ای است که در صورت کفایت دارایی زوج، همسر وی میتواند آن را دریافت کند. به زبان ساده تر اگر مردی توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، زوجه نمیتواند مهریه خود را وصول کند. چنانچه سوالی در این زمینه دارید میتوانید قبل از ازدواج با وکیل مهریه مشاوره حقوقی نمایید.
مهریه عقد موقت
آیا مهریه عقد موقت قابل مطالبه است ؟ بله مهریه عقد موقت نیز همانند عقد دائم به محض وقوع عقد به زن تعلق میگیرد و زوجه میتواند مهریه خود را مطالبه کند.
آیا اموال پدر و مادر زوج را نیز میتوان توقیف نمود ؟
خیر ، مهریه بدهی مرد در مقابل زن است و تعهد مالی مرد است در برابر زن، بدیهی است اموال بستگان زوج بخاطر تعهد زوج قابل توقیف نمیباشد.
آیا پول نقد یا طلبی که زوج از شخص ثالث دارد نیز قابل توقیف است؟
بله هر مالی از زوج قابلیت توقیف دارد و طلب زوج نیز، نزد شخص ثالث قابل توقیف میباشد و از طریق دادگاه توقیف آن امکان پذیر است.
آیا به زوجه ای که وظایف زناشویی خود را انجام نمی دهد مهریه تعلق می گیرد؟
بله، به مجرد وقوع عقد زن مالک مهریه میشود و هیچ چیزی مالکیت وی را نمیتواند سلب کند.
محاسبه مهریه به نرخ روز
چنانچه مهریه وجه نقد باشد به نرخ روز محاسبه میشود به طور مثال ارزش پولی که قبلا در سال ۶۰ در نظر گرفته شده است به دلیل تورم در این سی سال از دست رفته است و دیگر آن ارزش سابق را ندارد. بنابراین مهریه چنانچه پول نقد باشد به نرخ روز محاسبه میشود.
آیا حکم جلب برای مهریه برداشته شده است و زوج بابت مهریه به زندان نمیرود؟
خیر، طبق نظر وکیل مهریه باور غلطی که بعد از تصویب قانون حمایت خانواده مصوب 1391 بوجود آمده است این است که حکم جلب و حبس مهریه برداشته شده است. در حالی که این قانون مقرر میدارد برای مهریه های بالای ۱۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی دیگر جلب برای زوج صادر نمی شود و به عبارتی مازاد بر ۱۱۰ عدد سکه عندالاستطاعه است و در صورتی که مرد دارایی داشته باشد از وی اخذ میشود.
آیا میتوان خط تلفن همرا مرد را نیز بابت مهریه توقیف نمود؟
هر مالی از زوج که ارزش مالی داشته باشد قابل توقیف است از آنجا که خط تلفن زوج نیز دارای ارزش مالی است پس میتوان آن را بابت مهریه توقیف کرد. با این حال ممکن است زوج به دلیل مستثنیات دین بودن به این توقیف اعتراض کند.
آیا ازدواج مجدد زن مانع دریافت مهریه میشود ؟
مهریه دین مرد به زن است و به هیچ وجه با ازدواج مجدد زن یا مرد از بین نمی رود و همچنان تا پرداخت کامل آن پابرجاست.
آیا میتوان سهم الارث زوج را توقیف کرد؟
بله هر مالی که از زوج وجود داشته باشد توسط زوجه برای مهریه قابل توقیف است. سهم الارث زوج نیز قابلیت توقیف برای مهریه را دارد.
نحوه مطالبه مهریه طبق نظر وکیل مهریه
طبق اظهارات وکیل مهریه برای مطالبه مهریه دو راه را باید پیمود:
مطالبه مهریه از طریق اجرای اداره ثبت
از آنجا که سند ازدواج یک سند رسمی است میتوان مفاد آن را از طریق اداره اجرای اسناد رسمی به اجرا گذاشت، بدون اینکه نیازی به تشریفات رسیدگی در دادگاه لازم باشد. در حقیقت راهی بسیار کوتاه برای مطالبه مهریه است. البته زمانی مفید است که اموالی قابل توقیف از زوج وجود داشته باشد و یا زوجه بخواهد سریعا زوج را ممنوع الخروج کند.
مطالبه مهریه از طریق دادگاه
از طریق ارائه دادخواست به دادگاه میباشد که دادگاه پس از بررسی پرونده رای به پرداخت مهریه صادر مینماید.
هزینه دادرسی مهریه
برای مطالبه مهریه مانند سایر دعاوی باید هزینه دادرسی پرداخت نمود. دعوای مطالبه مهریه یک دعوای مالی محسوب میشود. هزینه دادرسی دعاوی مالی سه و نیم درست ارزش خواسته است. دفاتر خدمات الکترونیک قضایی که مرجع تقدیم دادخواست مطالبه مهریه میباشند در هنگام ثبت دادخواست مطالبه مهریه هزینه دادرسی را بر اساس میزان سکه هایی که شما مطالبه مینمایید محاسبه میکنند. هزینه دارسی را بر اساس نرخ روز سکه که توسط بانک مرکزی اعلام میگردد محاسبه و از شما دریافت میگردد. مثلا اگر شما صد عدد از سکه های مهریه خود را مطالبه کنید قیمت هر سکه اگر چهار میلیون و پانصد هزار تومان در نظر بگیریم ارزش خواسته شما چیزی حدود چهارصدو پنجاه میلیون تومان خواهد شد. سه و نیم درصد ارزش خواسته شما عبارت است از پانزده میلیون هفتصد پنجاه هزار تومان.
بنابراین اگر شما هزینه دادرسی کافی ندارید میتوانید علی الحساب قسمتی از مهریه خود را متناسب با هزینه ای که در اختیار دارید مطالبه کنید. مابقی مهریه خود را در آیند مطالبه نمایید.
اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مهریه
مطابق نظر وکیل مهریه یکی از بهترین راهها در این مواقع تقدیم دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به همراه دادخواست مطالبه مهریه است. اعسار از هزینه دادرسی یعنی شما در حال حاضر به جهت عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به مال خود توان پرداخت هزینه دادرسی را ندارید. برای اثبات این موضوع باید دو نفر شاهد که از وضعیت امرار و معاش شما آگاهی دارند به دادگاه معرفی نمایید. دادگاه شهود شما را احضار و اظهارات آنها را استماع مینماید. در صورتی که شرایط اعسار در شما محقق باشد فعلا از پرداخت هزینه دادرسی معاف خواهید شد.
اعسار از پرداخت مهریه
در صورتی که زوج توان پرداخت مهریه زوجه را نداشته باشد. اموالی نیز مانند خانه و ماشین یا حساب بانکی به غیر از مستثنیات دین نداشته باشد می تواند دادخواستی تحت عنوان اعسار به دادگاه صادر کننده رای ارائه دهد و با دو نفر شاهد عدم توانایی پرداخت مهریه را ثابت کند. دادگاه درستی ادعای زوج را مورد بررسی قرار میدهد. چنانچه عدم توانایی زوج به پرداخت مهریه برای دادگاه محرز شود. مهریه زوجه را به صورت اقساط مینماید. میزان اقساط آن بسته به شرایط مرد و نظر دادگاه خواهد بود.
چه زمانی میتوان در دادگاه دادخواست اعسار از مهریه مطرح کرد ؟
دادخواست اعسار تا ده روز از تاریخ ابلاغ اجراییه امکان پذیر است. پس از آن در صورتی که زوج جلب شده باشد با تقدیم دادخواست اعسار آزادی وی منوط به معرفی کفیل یا ضامن هست.
آیا دادخواست اعسار میتواند رافع ممنوع الخروجی زوج شود؟
مطابق ماده ۲۳ قانون حمایت خانواده پس از اینکه اعسار زوج توسط دادگاه ثابت شد میتوان ممنوع الخروجی وی را نیز لغو کرد.
مستثنیات دین چیست؟
مستثنیات دین اموالی هستند که قابل توقیف نمیباشند و مطابق ماده ۲۴ قانون اجرای محکومیت های مالی از قرار ذیل می باشند:
- منزل مسکونی که عرفاً در شان محکوم علیه در حالت اعسار او باشد.
- اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوایج ضروری محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
- آذوقه موجود به قدر احتیاج محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره میشود.
- کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آنها.
- وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است.
- تلفن همراه مورد نیاز مدیون.
- مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت میشود. مشروط به اینکه پرداخت اجازه بها بدون آن موجب عسرو حرج گردد و عین مستاجره مورد نیاز مدیون و بالاتر از شان اون نباشد.
حکم جلب در صورت عدم پرداخت اقساط یا پیش قسط مهریه
در صورتی که زوج اقساط خود را پرداخت نکند زوجه میتواند جلب زوج را از دادگاه تقاضا کند. در اینجا این نکته لازم به ذکر است که دستور جلب در صورتی صادر میشود که اقساط مهریه مربوط به ۱۱۰ عدد سکه باشند نه اقساط مازاد بر ۱۱۰ عدد. زیرا برای اقساط بالای۱۱۰ عدد سکه جلب صادر نمیشود.
تعدیل اقساط مهریه به چه معنا است ؟
تعدیل مهریه به معنای افزایش یا کاهش اقساط تعیین شده برای مهریه میباشد. با این توضیح که بعد از صدور حکم اعسار و اقساطی شدن مهریه، از آنجا که وضعیت اقتصادی هر شخصی در طول زمان ثابت نمی ماند و دارای وی در نوسان است معسر، امروز امکان دارد توانایی پرداخت یکجا مهریه را نداشته باشد ولی چند ماه بعد به واسطه ارث، مالی به دارایی او اضافه شود که وی را از حالت اعسار خارج کند و یا برعکس به دلیل نوسانات اقتصادی و یا تورم وضعیت اقتصادی وی تغییر و توان وی کمتر شود به گونه ای که توان پرداخت همان اقساط قبلی را نیز نداشته باشد. بنابراین هم زوج و هم زوجه میتوانند از دادگاه تقاضای تعدیل اقساط تعیین شده را نمایند.
گروه حقوقی دادهومان با همکاری کادری حرفه ای و مجرب از بهترین وکلای تهران در زمینه دعاوی خانواده، نیاز هموطنان عزیز در امور حقوقی خانواده را فراهم مینماید. شما میتوانید با تماس با گروه حقوقی دادهومان از مشاوره حقوقی با وکیل مهریه برخوردار شوید.