نفقه از جمله حقوق مالی زوجه است که از لحظه وقوع عقد به زن تعلق میگیرد. زوج باید کلیه مایحتاج زوجه را از قبیل مسکن، خوراک و پوشاک و… فراهم نماید. چنانچه سوالی در مورد نفقه دارید میتوانید با وکیل نفقه بنیاد حقوقی دادهومان مشورت نمایید.
میزان نفقه چگونه تعیین میشود؟
نفقه از ناحیه کارشناس مشخص میشود. میزان دقیقی برای آن در قانون وجود ندارد. بسته به شرایط و موقعیت زن و توانایی مالی مرد این مبلغ متفاوت است. در واقع کارشناس، شرایط خانوادگی که زن قبل از ازدواج د ر آن زندگی میکرده و شغل و وضعیت مالی مرد را در نظر گرفته و مبلغی را به عنوان نفقه برای زوجه تعیین مینماید. چنانچه سوالی در این مورد دارید میتوانید با وکیل نفقه بنیاد حقوقی دادهومان مشاوره نمیایید.
چه زمانی به زن نفقه تعلق نمی گیرد
در صورتی که زوجه از همسر خود تمکین نکند نفقه به وی تعلق نمیگیرد. تمکین دو معنای عام و خاص دارد که در معنای عام یعنی فرمانبرداری زن از شوهر و زندگی کردن در منزل وی و در معنای خاص آن انجام وظایف زناشویی میباشد. مطابق ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی مقرر میدارد چنانچه زن از شوهر خود تمکین نکند مستحق نفقه نخواهد بود. اما این در صورتی است که زوج منزلی در شان و منزلت زن فراهم کند و با حضور در منزل زوج، خطر جانی زوجه را تهدید نکند. چرا که در صورت تهدید جانی عذر موجه محسوب شده و زوجه میتواند منزل زوج را ترک کند و نفقه را نیز دریافت نماید.
آیا نفقه ایام گذشته زن
نفقه گذشته زوجه نیز از دادگاه حقوقی قابل مطالبه است. اما بابت نفقه گذشته نمی توان شکایت کیفری ترک انفاق مطرح نمود.
چه زمانی به زن نفقه تعلق میگیرد
همانطور که گفته شد نفقه از حقوق مالی زوج است که از لحظه وقوع عقد به وی تعلق میگیرد. بنابراین پس از وقوع عقد حتی در دوران نامزدی که زوجین زندگی مشترک تشکیل نداده اند نفقه زن بر عهده مرد می باشد.
نفقه زوجه باکره قبل از شروع زندگی مشترک
طبق نظر وکیل نفقه در این مورد زن میتواند از حق حبس خود استفاده نموده و تمکین خود را منوط به پرداخت مهریه نماید. زوجه میتواند علیه زوج هم شکایت کیفری و هم دادخواست حقوقی مطالبه نفقه مطرح کند. مرد نیز در این دوران مکلف به پرداخت نفقه به زوجه میباشد.
در چه صورتی زوج میتواند نفقه زوج را پرداخت نکند؟
در صورتی که اثبات کند زوجه از وی تمکین عام و خاص نمیکند. اثبات و احراز این موضوع از طریق دادگاه امکان پذیر میباشد. در صورتی که مرد دادخواست عدم تمکین به دادگاه ارائه کند و بتواند اثبات نماید که علی رغم تهیه مسکن مناسب برای زوجه، وی از تمکین خودداری میکند میتواند از پرداخت نفقه به زوجه خودداری کند. در این صورت شکایت کیفری ترک انفاق زوجه نیز رد میشود.
شکایت کیفری ترک انفاق
از آنجا که پرداخت نفقه از جمله وظایف زوج محسوب میشود، قانونگذار در ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده آن را جرم انگاری نموده است. در صورتی که زوج نفقه زوجه را پرداخت نکند یا وی را از منزل خود بیرون کند، زوجه میتواند از طریق دادگستری علیه زوج شکایت کیفری ترک انفاق مطرح نماید. موضوع ابتدا توسط دادسرا بررسی و تحقیقات لازم در دادسرا در مورد صحت ادعای زوجه انجام گرفته میشود. از آنجا که زوجه برای ادعای خود باید دلیل ارائه کند میتواند دو نفر شاهد که از اقوام و بستگان وی نباشند برای اثبات ادعای خود به دادسرا معرفی نماید. امکان دارد مرد در مرحله بازجویی که توسط دادسرا انجام میشود اقرار بر ترک انفاق نماید که در این صورت کار زوجه راحتتر میشود.
وکیل نفقه در این باره می گوید پس از احراز امر توسط دادسرا، در صورتی که معلوم شود زوج با وجود استطاعت مالی از پرداخت نفقه به زوجه امتناع می ورزد، قرار مجرمیت برای وی صادر و پرونده به دادگاه فرستاده میشود. دادگاه نیز با توجه به اظهارات طرفین و شهود تعرفه شده، در خصوص موضوع مبادرت به صدور رای مینماید.
زوج میتواند در دفاع مدارکی مبنی بر پرداخت نفقه به دادگاه ارائه دهد.
رایی که از دادگاه کیفری صادر میشود فاقد جنبه مالی است. فقط از جهت رسیدگی به جرم ترک انفاق است. در دادگاه کیفری فقط برای زوج به دلیل ترک انفاق مجازات در نظر گرفته میشود. چنانچه زوجه بخواهد نفقه خود را دریافت کند باید از طریق دادگاه حقوقی اقدام به طرح دعوی مطالبه نفقه نماید. در دادگاه حقوقی موضوع به کارشناس ارجاع شد و میزان نفقه ای که مرد باید پرداخت کند تعیین میگردد. البته مرد نیز در دفاع از خود میتواند مدارکی را ارائه نماید که دلالت بر پرداخت نفقه نماید.
شکایت کیفری ترک انفاق همزمان با دادخواست حقوقی مطالبه نفقه
وکیل نفقه در این باره میگوید زوجه میتواند هم به دلیل عدم پرداخت نفقه از ناحیه زوج، شکایت کیفری ترک انفاق مطرح نماید و هم دادخواست حقوقی مطالبه نفقه به دادگاه حقوقی ارائه دهد.