سرقت دو نوع می باشد. سرقت حدی و سرقت تعزیری. سرقت حدی شرایط و ارکان خاص خود را دارد
که در صورت تحقق تمام این شرایط عنوان سرقت حدی را به خود می گیرد. تشخیص سرقت حدی یک کار حقوقی تخصصی می باشد که نیازمند آگاهی حقوقی در این زمینه است. در این مقاله به موارد اساسی سرقت حدی از نگاه وکیل کیفری می پردازیم.
مرکز تخصصی وکالت و مشاوره حقوقی دادهومان
جهت مشاوره با وکیل سرقت
با شماره تلفن زیر تماس حاصل نمایید
سرقت حدی در قانون مجازات اسلامی
سرقت حدی در قانون مجازات اسلامی در ماده ۲۶۷ آمده است. این ماده مقرر می دارد :” سرقت عبارت است از ربودن مال دیگری به طور پنهانی.” در ماده بعدی همین قانون قانونگذار شرایط تحقق جرم سرقت را در ۱۴ بند ذکر نموده و تصریح کرده در صورتی که سرقت دارای تمام شرایط زیر باشد حدی محسوب می شود. در مواد بعد از آن قانونگذار اقدام به توضیح شرایط سرقت حدی می نماید. پس اولین شرط از شرایط تحقق سرقت حدی در قانون مجازات اسلامی پنهانی بودن عمل سارق است. چندین شرط دیگر نیز برای تحقق حد پیش بین شده که در ادامه بررس آنها می پردازیم.
سرقت حدی چگونه اثبات می شود؟
راههای اثبات سرقت حدی مطابق ماده ۱۹۹ قانون مجازات اسلامی، یکی از موارد زیر است:
- شهادت دو مرد عادل
- دو مرتبه اقرار سارق نزد قاضی
- علم قاضی
در خصوص شرایط اثبات سرقت حدی باید گفت که اقرار شروطی دارد به این نحو که اقرار کننده باید بالغ و عاقل و قاصد و مختار باشد. و منظور از علم قاضی یعنی قاضی با جمیع اوضاع و احوال به اقناع وجدان برسد و حکم به اجرای حد بدهد.
مجازات سرقت حدی چیست؟
در این قسمت می خواهیم بدانیم حد سرقت در قانون مجازات اسلامی چیست؟ در پاسخ باید گفت بسته به اینکه سارق برای بار چندم مرتکب سرقت شده است مجازات او متفاوت خواهد بود که به ترتیب زیر است:
- مجازات سرقت حدی در مرتبه اول قطع چهار انگشت دست راست او از انتها به طوری که انگشت شصت و کف دست سارق باقی بماند،
- مجازات سرقت حدی در مرتبه دوم، قطع پای چپ سارق از پایین برآمدگی به طوری که نصف قدم و مقداری از محل مسح او باقی بماند.
- مجازات سرقت حدی در مرتبه سوم حبس ابد در نظر گرفته است.
- مجازات سرقت حدی در مرتبه چهارم اعدام است.
حد نصاب سرقت حدی چهار و نیم نخود طلای مسکوک می باشد که برای این اعمال مجازات حد لازم است به این نصاب برسد.
شرایط سرقت حدی
در این قسمت می خواهیم در خصوص شرایط تحقق سرقت حدی توضیح دهیم. از شرایط سرقت حدی می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
- سارقی مشمول عنوان حد می شود که به حد بلوغ شرعی رسیده باشد؛ یعنی دختر به ۹ سال قمری و پسر به ۱۵ سال قمری رسیده باشند
- سارق در زمانی که مرتکب سرقت می شود، عاقل بوده باشد. یعنی شخص در زمانی که مرتکب سرقت می شود، مجنون و دیوانه نباشد.
- سارق حدی باید قصد انجام سرقت و ربودن مال دیگری را داشته باشد.
- سارق باید از حکم حرام بودن ربودن مال دیگری آگاه بوده باشد، یعنی علم به حکم حرمت سرقت داشته باشد.
- باید مال سرقت شده به وسیله مالک در حرز قرار داده شده باشد و سارق خودش به تنهایی یا به کمک شخص دیگری حرز را از بین برده باشد و مال را خارج کرده باشد. ملاک اینکه حرز به چه معنای اطلاق می شود بسته به نظر عرف جامعه است. در کل به این مفهوم است که شرایط حفظ و نگهداری مال خوب و متناسب باشد.
- اگر سارق پدر صاحب مال باشد، مثلا پدری خودروی پسر خود را بردارد، در اینجا بنا بر قوانین اسلام سرقت حدی نمی شود.
- یکی دیگر از شرایط خاص تحقق سرقت حدی این است که سرقت در سال قحطی صورت نگرفته باشد.
- سرقت نباید از اموال دولتی و وقف و اموالی که مالک شخصی ندارند باشد.
به عنوان نکته آخر باید اشاره کنیم که حد نصاب سرقت نیز در سرقت حدی حائز اهمیت است، به این ترتیب که ازرش مال به اندازه چهار و نیم نخود طلای مسکوک باید باشد، تا بتوانیم بر مرتکب حد سرقت را جاری نماییم.
شرایط تحقق سرقت حدی را به طور اجمالی بیان کردیم. همه این موارد باید وجود داشته باشند تا جرم سرقت، حدی محسوب گردد.
مشاوره حقوقی با وکیل متخصص کیفری